Modern çağın "salgın hastalığı" olarak nitelendirilen obezite nedeniyle, uyku apnesi günümüzde genç nüfusta da hızla yaygınlaşmaya başladı. Acıbadem Taksim Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Mustafa Emir Tavşanlı, tıkayıcı uyku apnesinin yaşam kalitesini düşürürken, tedavi edilmediğinde ciddi hastalıklara ve hatta ani ölüme yol açabileceği uyarısında bulundu.

Tıkayıcı Uyku Apnesi Nedir?

Doç. Dr. Tavşanlı, tıkayıcı uyku apnesini, hava yolunu çevreleyen kasların uyku esnasında gevşeyerek havayolunu solunumu etkileyecek derecede daraltması olarak tanımlıyor. Uyanıkken solunum sıkıntısı olmasa da, uyku sırasında solunum onlarca, hatta yüzlerce kez kesintiye uğrayabilmektedir.

Risk Faktörleri

• Yaş ve Cinsiyet: Uyku apnesi riski, erkeklerde 40 yaşından itibaren ve kadınlarda menopoz sonrasında artmaktadır.

• Obezite İlişkisi: Fazla kilo, uyku apnesinin en önemli risk unsurudur. Yapılan çalışmalar, vücut ağırlığındaki yüzde 10’luk bir artışın, uyku apnesi riskini tam 6 kat yükselttiğini göstermektedir.

• Yapısal Faktörler: Boyun yapısının kısa olması veya boğazdaki hava yolunun yapısal olarak dar bir anatomiye sahip olması da apne riskini artırmaktadır.

Tedavide Geç Kalmanın Ciddi Sonuçları

Doç. Dr. Tavşanlı, uyku apnesinin erken tedavisinin yaşamsal öneme sahip olduğunu vurguluyor. Tedavi edilmediğinde, nefes kesilmeleri sırasında kandaki oksijen oranının düşmesi, şu ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir:

• Diyabet (Dirençli diyabet)

• Hipertansiyon (Dirençli hipertansiyon)

• Kalp ve damar hastalıkları

• Beyin damarlarında hasar ve tıkanıklıklar

Tanı ve Tedavi Yöntemi

Uyku apnesinin tanısı, hastanın şikayetlerinin yanı sıra, bir gecelik uykunun izlendiği ve beyin aktivitesi, solunum, kalp ritmi gibi parametrelerin kaydedildiği 'polisomnografi' tetkikiyle konulmaktadır.

Hastalığın tedavisi ise genellikle hastaya gece uyku esnasında kullanacağı, burna takılan bir maskeyle basınçlı hava (CPAP) veren bir cihaz yardımıyla yapılmaktadır. Bu yöntem, hava yolundaki tıkanıklığı aşarak solunumun kesintisiz devam etmesini hedefler. Cihaz tedavisiyle birlikte hastaların fazla kilolarından kurtulması, metabolik tablonun kontrol altına alınmasını kolaylaştırmaktadır.

Tıkayıcı Uyku Apnesinin 9 Önemli Belirtisi

Doç. Dr. Tavşanlı, hastaların sıklıkla horlama şikayetiyle geldiğini ancak tek belirtinin bu olmadığını belirterek, tıkayıcı uyku apnesinin 9 önemli belirtisini sıraladı:

1. Gürültülü ve aralıklı horlama

2. Hastanın nefesindeki kesintilerin çevredekiler tarafından fark edilmesi

3. Boğulur gibi uyanmak

4. Gece tuvalete kalkma ihtiyacı hissetmek

5. Gece, özellikle ense ve göğüs üzerinde terlemenin olması

6. Sabah yorgun kalkmak

7. Gün içinde uykulu ve yorgun olmak

8. Sabah baş ağrısıyla uyanmak

9. Unutkanlık, dikkat ve konsantrasyon bozukluğu

Bu şikayetlere sahip kişilerin vakit kaybetmeden uyku tıbbı ile ilgilenen bir hekimle görüşmesi tavsiye edilmektedir.